Η σημασια της φυσης στην εκπαιδευτικη διαδικασια: Υπαιθρια Εκπαιδευση
ΜΕΡΟΣ I
Η απουσία εγκαταστάσεων ή και η κακής ποιότητάς τους σε σχεδιασμο των αυλειων χωρων, ξεκινα με την ελλειψη τεχνογνωσιας και εξειδικευμενης γνωσης; ή υπαρχει η ελλειψη προθεσης να ξεφυγουμε από το οικειο και να δημιουργησουμε χωρους βιωσιμους & λειτουργικους για τα παιδια μας;
Με αφορμη τις προτασεις της πολιτειας για ένα γρηγορο επανασχεδιασμο των εκπαιδευτικων χωρων λογω ενός κορωνοιου, οπου η ‘προταση’ ηταν να μειωθουν τα θρανια και να ξαναγυρισουμε σε διαταξεις του εσωτερικου εξοπλισμου ‘δασκαλοκεντρικες’, μοιαζει τοσο αναγκαιο οσο ποτε η ριζικη αναθεωρηση της φιλοσοφιας μας για τη συνδεση των παιδιων με τη φυση.
Είναι τουλαχιστον ανησυχητικο και βαζει πολλους προβληματισμους, πως θα μεγαλωσουν αυτές οι γενιες παιδιων, όταν ενώ γνωριζουμε πολύ καλα ποσες αρνητικες επιπτωσεις εχει στα παιδια η μειωμενη επαφη με το φυσικο περιβαλλον (υποκινητικοτητα, παχυσαρκια, μειωμενες δεξιοτητες λογω μη βιωματικων δραστηριοτητων στη φυση κ.α.), προσθετουμε επιπλεον και άλλες περιοριστικες, αναχρονιστικες παραμετρους.
΄΄Ο Kellert (2005), και οι συνεργάτες του προτείνουν ένα νέο αρχιτεκτονικό μοντέλο βιωσιμότητας, μέσω ενός νέου πρωτοποριακού παραδείγματος. Στο άρθρο του, “Building for Life” (κτήριο για τη ζωή – Ιαν. 2005), εξετάζει τη θεμελιώδη διασύνδεση των ανθρώπων με τη φύση. Η απώλεια αυτής της σύνδεσης έχει ως αποτέλεσμα χαμηλή ποιότητα ζωής. Πιστεύει ότι η φύση είναι σημαντική για την ανάπτυξη των παιδιών. Επηρεάζει την υγεία τους, διαμορφώνει τις σωματικές και πνευματικές τους ικανότητες, την φυσική, ψυχολογική και ηθική ευεξία τους, σμιλεύει θετικά την ίδια τους την ταυτότητα. Τα παιδιά αποκτούν κριτική σκέψη για την επίλυση προβλημάτων, αποκτούν αυτοπεποίθηση, αυτοεκτίμηση, ωριμάζουν. Ο Kellert εξετάζει την εμπειρική σχέση των παιδιών με το φυσικό κόσμο. Πιστεύει ότι αυτή η απομάκρυνση των παιδιών από τη φύση είναι μια σοβαρή απειλή για το μέλλον τους, για το μέλλον του είδους μας και πρέπει απαραιτήτως να αναστραφεί. Θεωρεί ότι οι άνθρωποι έχουν βιολογική ανάγκη να συνδέονται με φυσικά συστήματα και διαδικασίες, μέσω σχέσεων που είναι ζωτικής σημασίας για την υγεία κυρίως κατά την παιδική ηλικία αλλά και για την παραγωγικότητα τους, τη σωματική και ψυχική τους ευεξία΄΄ (Kellert, 2005) https://www.peekpemagazine.gr/
Ο Σαμ Μάσευ (Sam Massey) επισης υποστηρίζει ότι : «Η εκπαδευτικη διαδικασια στη φυση εκτός από την εκμάθηση, διεγείρει τη φαντασία και δίνει ζωή στα θέματα μέσα σε αληθινό πλαίσιο έτσι ώστε να διεγείρονται οι αισθήσεις των παιδιών και να βασίζουν τις περαιτέρω γνώσεις τους πάνω σε γερά θεμέλια» http://exitmind.com/
Τα παραπανω, σε συνδυασμο με τα χαρακτηριστικα της εποχης που προσταζει να βιωσει κανεις τη φυση μεσω της τεχνολογιας, (ψηφιακες εικονες, εικονικη πραγματικοτητα της φυσης κ.α.), μηπως απομακρυνει περισσοτερο τα παιδια από τη γνωση & εκτιμηση του φυσικου κοσμου; Αν το παιδι δεν μαθει βιωματικα τη φυση, πως περιμενουμε σαν ενηλικας να τη σεβαστει & να συνδεθει με αυτην;
Τελικα τι θελουμε για τα παιδια μας; Αν το ξεκαθαρισουμε πρωτα μεσα μας, μετα όλα τα αλλα τακτοποιουνται στη σωστη σειρα
Οταν η προθεση μας είναι η ολιστικη υγεια των παιδιων μας, οσον αφορα το σχεδιαστικο κομματι του περιβαλλοντος, σχεδιαζουμε εκπαιδευτικα περιβαλλοντα οπου ο σχεδιασμος τους είναι συγχρονως από ‘μεσα’ προς τα ‘εξω’ και από ‘εξω’ προ τα ‘μεσα’. Μονο τοτε ειναι δυνατον ένα σχολειο να προσφερει ουσιαστικη εκπαιδευση στα παιδια, δηλαδη ενηλικες που εχουν το απολυτο δικαιωμα της ευτυχιας στην καθημερινοτητα τους. Μονο όταν το δομημενο περιβαλλον είναι σωστα ενταγμενο στη φυση, κατά συνεπεια λειτουργικο και στον χρηστη, μπορουμε να μιλαμε και για εκπαιδευση στη φυση. Παραλληλα ετσι πετυχαινουμε και τη σωστη δοση από δομημενες και μη δραστηριοτητες στη φυση, μεσα στα πλαισια της σχολικης καθημερινοτητας του παιδιου, οπου είναι αυτή τελικα που καθοριζει τα οφελη της υπαιθριας εκπαιδευτικης διαδικασιας.
Στο Β’μερος θα δουμε πως χαθηκε στην πορεια των χρονων η εκπαιδευση στη φυση από την Αρχαια Ελλαδα οπου η εκπαιδευση γινοταν εξω στους ξυλινους παγκους κατω από ένα δεντρο μεχρι την επαναφορα ενός παρομοιου μοντελου στα σημερινα σχολεια ‘της φυσης’, ή ‘του δασους’ .
