Sensory Rooms
Χώροι που βοηθούν στην αισθητηριακή ολοκλήρωση των παιδιων, με ειδικές ανάγκες και αναπηρίες
Το δωμάτιο αισθητηριακής ολοκλήρωσης (sensory room), είναι ένα ειδικό δωμάτιο που σχεδιάζεται για να αναπτύξει/καλλιεργησει τις αισθήσεις ενός ατόμου με ειδικές ανάγκες, συνήθως μέσω ειδικού φωτισμού, μουσικής και αντικειμένων. Χρησιμοποιείται για θεραπευτικούς σκοπούς, για παιδιά με περιορισμένες δεξιότητες επικοινωνίας. (Wikipedia). Αποτελεί ένα απαραίτητο χώρο είτε ιδιωτικής χρήσης (σπίτι) ή δημόσιας (σχολεία, θεραπευτικά κέντρα κ.α.), με θεραπευτική επίδραση, για άτομα με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και αναπηρίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι προσαρμόζεται στο προσωπικό προφίλ του παιδιού.
Πρόκειται για ένα ασφαλή χώρο που στοχεύει να βοηθήσει στην αισθητηριακή ολοκλήρωσης των χρηστών, τους επιτρέπει να μάθουν να ρυθμίζουν τις αντιδράσεις του εγκεφάλου τους σε εξωτερικά ερεθίσματα αναπτύσσοντας τεχνικές αντιμετώπισης. Αναλόγως, διεγείρουν ή ηρεμούν τις αισθήσεις – όραση, αφή και ακοή – και παρέχουν χώρο για άτομα με διαταραχή κοινωνικής ένταξης, αυτισμό και άλλες ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες να εξερευνήσουν και να αναπτύξουν τις αισθητηριακές τους δεξιότητες. Είναι ένα μέρος για χαλάρωση, αποσυμπιεση & ανακούφιση της έντασης.
Ειδικά στα σχολεία, τα τελευταία χρόνια τα Sensory Rooms, είναι ζωτικής σημασίας για την παροχή ενός ασφαλούς και αποδοτικού μαθησιακού περιβάλλοντος, για όσους έχουν αναπτυξιακές διαταραχές. Πολλά παιδιά αγωνίζονται να εστιάσουν την προσοχή τους και έχουν αισθητηριακές ή συναισθηματικές δυσκολίες που τους εμποδίζουν να ασχοληθούν πλήρως με την καθημερινή ζωή. Δηλαδή, πράγματα που αγγίζουμε, βλέπουμε, μυρίζουμε, δοκιμάζουμε και ακούμε, καθώς και της κίνησης, γύρω μας, είναι η διαδικασία που ονομάζεται αισθητηριακή ολοκλήρωση.
Για πολλούς, αυτό είναι δεύτερη φύση, αλλά για τα παιδια με αναπτυξιακή διαταραχή, όπως ο αυτισμός, η διαδικασία μπορεί να είναι αιτία άγχους, φόβου και δυσφορίας. Για μερικούς, ο εγκέφαλος μπορεί να αντιδράσει υπερβολικά σε αισθητήρια ερεθίσματα και σε άλλους, μπορεί να μην αντιδρά αρκετά. Αυτή η αδυναμία ρύθμισης των αντιδράσεων στα ερεθίσματα είναι γνωστή ως διαταραχή της αισθητηριακής επεξεργασίας (SPD). Μπορεί να οδηγήσει σε εκρήξεις συμπεριφοράς, όπως επαναλαμβανόμενες κινήσεις, έντονη κινητικότητα, χτύπημα των χεριών, συναισθηματική αναστάτωση, σε μερικές περιπτώσεις καταστροφή αντικειμένων ή του περιβάλλοντος χώρου, ακόμα και με το ιδιο του το σωμα, γνωστές ως stimming ή self-stimulation.
Τα sensory rooms, στοχεύουν και στις οκτώ αισθήσεις. Οι περισσότεροι ανθρωποι είναι εξοικειωμένοι με την όραση, την ακοή, τη μυρωδιά, τη γεύση και την αφή – αλλά υπάρχει επίσης και οι εξης 3 που στα παιδιά αυτά, υπολειτουργούν:
- Proprioception – όλοι οι μύες και οι αρθρώσεις μας έχουν μικροσκοπικούς αισθητήρες που μας λένε πού ξεκινά και τελειώνει το σώμα μας σε σχέση με το περιβάλλον μας.
- Vestibular – το εσωτερικό των αυτιών μας, είναι γεμάτο με μικρά κανάλια που περιέχουν υγρό, τα οποία κινούνται όταν κινούμαστε το κεφάλι μας. Περιέχουν υποδοχείς που στέλνουν πληροφορίες σχετικά με την κίνηση και την ισορροπία μας, στον εγκέφαλο.
- Interoception – Ο τρόπος με τον οποίο το σώμα μας γνωρίζει τι νιώθουμε μέσα μας, από το αίσθημα της πείνας, μέχρι τις καρδιές μας να χτυπούν γρηγορότερα και την αίσθηση των πεταλούδων στο στομάχι μας
Ανάλογα λοιπόν με το αισθητηριακό προφίλ του παιδιού, ο ειδικός εξοπλισμός & οι εξειδικευμένες δραστηριότητες βοηθούν τους χρηστες αυτών των συγκεκριμένων χώρων, στην βελτίωση των αισθήσεων. Έχει αποδεδειχθεί ότι, το παιχνίδι με ερεθίσματα αισθητηριακής ολοκλήρωσης, έχει πολλαπλά οφέλη για τα άτομα με αυτισμό & άλλες αναπτυξιακές διαταραχές, όπως την ανάπτυξη γνωστικών & κινητικών δεξιοτήτων, τη βελτιωμένη εστίαση & συγκέντρωση, την ενίσχυση των κοινωνικών δεξιοτήτων και φυσικά την ηρεμία στη διάθεση τους
